Trylogia Sienkiewicza uznawana jest przez badaczy (T. Bujnicki, Z. Szweykowski) za "sumę gatunków". Z. Szweykowski nazwał dzieło "baśnią na tle dziejowym". Baśniowość Trylogii uwypukla epopeiczny charakter powieści – dzieło przedstawia dzieje narodu w momencie przełomowym, bohaterowie mają cechy antycznych herosów, utwór operuje patosem. Szweykowski podkreśla również obecność legendy i apokryfu (scena oblężenia Częstochowy). ...

Akcja powieści rozgrywa się w latach 63-66 za czasów panowania cesarza Nerona, zaś epilog, w którym mowa o śmierci cesarza, przypada na 68. W Quo vadis występuje szereg wydarzeń historycznych pozwalających na umiejscowienie akcji w czasie (np. pożar Rzymu, śmierć Petroniusza), a także znaczna liczba autentycznych postaci. Jednym z pierwszoplanowych bohaterów powieści jest Neron (Nero Claudius Caesar 37-68), syn Gnejusza Domicjusza Ahenobarba i ...

Prawda historyczna w Trylogii jest bardzo uproszczona – Sienkiewicz stara się eksponować zwycięstwa, odsuwając na plan dalszy klęski. Krytyk Stanisław Brzozowski surowo oceniał fascynację pisarza barokiem sarmackim: "Jest on klasykiem polskiej ciemnoty, szlacheckiego nieuctwa. Przez niego istnieje w formie artystycznie skończonej, aż do czasów naszych, saska epoka naszej historii". Opinia Brzozowskiego jest przejaskrawiona i w dużej mierze ...

Powieść Sienkiewicza, osadzona w realiach najazdu szwedzkiego z 1655 roku, nazwana została "powieścią historyczną nowego typu", ponieważ autor zastosował w niej szereg nowatorskich rozwiązań służących ukazaniu prawdy o postawach Polaków bohatersko broniących ojczyzny w chwili największego zagrożenia. Sienkiewicz pisał, iż jest to utwór stworzony "ku pokrzepieniu serc", a więc prawda historyczna została w nim podporządkowana ...

Potop jest powieścią złożoną, z pewnością jest to powieść historyczna, ale również inne gatunki składają się na to dzieło. Powieść historyczna – na tle wydarzeń historycznych – najazd Szwedów na Polskę – przedstawia się fikcyjny wątek kilku postaci, np. dzieje Kmicica i Oleńki. Sienkiewicz napisał powieść w oparciu o dokładne badania źródeł i dokumentów. Potop jest połączeniem powieści historycznej typu dokumentarnego ...

Przemiana Andrzeja Kmicica, głównego bohatera Potopu, jest procesem wieloetapowym. Ważny jest tu zwłaszcza motyw zdrady i późniejszej ekspiacji. W początkowych rozdziałach powieści Kmicic został przedstawiony jako młody utracjusz i zabijaka. Jest dzielnym rycerzem – wraz ze swoją gotową na wszystko kompanią "podchodził" Chowańskiego, wsławił się więc w walkach w obronie ojczyzny. Kmicic ukazany jest jako "szalona głowa" – człowiek ...

W powieści "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza wiele jest ciekawych i barwnych charakterów. Wdzięczne do analiz są zawsze charaktery wyraziste, pełne życia i siły, niekoniecznie czyste i dobre. Wiele napisano już o błaznowatym i płaczliwym Neronie, o Petroniuszu, o którym można powiedzieć dzisiejszym językiem, że jest "naprawdę cool", o postaci Chilona, która wzbudza silne, choć negatywne emocje. A Marek Winicjusz? Jest dzielny i mężny, ...