Prawda historyczna w utworze: Mówiąc o tym właśnie zagadnieniu, rozpocząć należy od określenia stosunku Sienkiewicza do historii. Otóż, wizja przeszłości zaprezentowana przez autora, a różniąca się od ówczesnego stanowiska historiografii, była wizją optymistyczną i afirmującą przeszłość. Wskrzeszała chwile dawnej chwały, a przy tym krzepiła przykładami minionej świetności i ocalenia z pozornie nieuchronnej ...

"Potop" Henryka Sienkiewicza jest powieścią historyczną. Powieść historyczna to odmiana gatunku, w którym świat przedstawiony umieszczony został w epoce traktowanej przez twórcę oraz odbiorców jako zamknięty okres dziejów. Autor zmierza na ogół do oddania prawdy historycznej poprzez przedstawienie charakterystycznych cech i zagadnień danego okresu. Powieść historyczna obecna była w twórczości Juliana Ursyna Niemcewicza, ...

W 1654 r., zaraz po zdławieniu przez wojska koronne powstania Chmielnickiego Rzeczpospolitą atakują Rosjanie. Wybucha wojna. Tymczasem poznajemy parę głównych bohaterów – Aleksandrę Bilewiczównę, szlachciankę znamienitego rodu, dziedziczkę dużego majątku, i Andrzeja Kmicica – szlachcica wyznaczonego testamentem na jej męża. Kmicic spotyka się z narzeczoną w Wodoktach, widać, że młodzi kochają się w sobie. W Lubiczu – majątku ...

"Potop" to pierwsza część sienkiewiczowskiej Trylogii pisanej, jak to sformułował sam autor "ku pokrzepieniu serc". W trudnym dla narodu polskiego okresie rozbiorów walka o tożsamość Polaków odbywała się na polu języka, literatury, tradycji, pamięci historycznej. W tych czasach powieść historyczna zyskiwała niezwykłe znaczenie, miała rangę niemal manifestu patriotycznego. Nie znaczy to wcale, że powieść historyczna musiała ...

Powieść Sienkiewicza ukazała się w 1886 roku, stanowiąc drugą część "Trylogii" osadzonej w realiach Polski XVII-wiecznej. Podobnie jak Mickiewicz napisał "Pana Tadeusza" po klęsce powstania listopadowego, powracając do czasów napoleońskich, które postrzegano jako chwile względnej stabilizacji w historii Polski rozbiorowej, tak samo Sienkiewicz chciał przywołać pamięć o czasach potopu szwedzkiego, kiedy Polacy potrafili zjednoczyć ...

TOM I 1. Na mocy testamentu Herakliusza Billewicza, "pułkownika lekkiego znaku, podkomorzego upickiego" (zmarłego na apopleksję po otrzymaniu wiadomości o klęsce oddziałów polskich pod Szkłowem), jego wnuczka Aleksandra, łowczanka upicka, dziedziczy wszystkie posiadłości z wyjątkiem Lubicza (zapisanego Kmicicowi) oraz musi dokonać ważnego wyboru – może wyjść za mąż za Andrzeja Kmicica, chorążego orszańskiego, ...

TOM II 1. Soroka przywozi rannego Kmicica do chaty smolarza. Oprócz właściciela mieszkają w niej inni ludzie, o których smolarz nie chce nic mówić. Soroka przypuszcza, że są oni rozbójnikami – jak się okazuje ma rację: mieszkańcy chaty trudnią się kradzieżą koni. W nocy smolarz znika. Rankiem Kmicic rozważa swoją sytuację – wie już, że Radziwiłłowie są zdrajcami, a służba im przynosi hańbę. Pan Andrzej zdaje sobie ...