Woland przybywa do Moskwy, która powoli zapomina o krwawych wydarzeniach okresu rewolucji, ma już za sobą lata gospodarczej liberalizacji, częściowo wolnego rynku (tak zwany Nowy Ekonomiczny Plan) i znajduje się na etapie pełnego rozkwitu instytucji komunistycznego państwa. Biurokracja zostaje doprowadzona do absurdu: o wszystkim decydują urzędnicy niższych lub wyższych szczebli, na wszystko trzeba mieć zgodę odpowiedniej instancji, ...