Literaturę okresu Młodej Polski charakteryzowała wyraźna dominacja liryki nad powieścią i dramatem. Poezja podejmowała bowiem wszystkie zasadnicze problemy społeczeństwa schyłku wieku. Kazimierz Przerwa–Tetmajer jako pierwszy w literaturze pisarz z Podhala, mógł śmiało mówić o sobie jako o liderze wśród poetów modernizmu polskiego. Był on najznakomitszym przedstawicielem epoki, podziwianym i uwielbianym lirykiem. Jego poezja uzyskała ...

W starożytności poeta uznawany był za istotę o podwójnej naturze, nie rozumianego przez tłumy. Taką koncepcję ukazywał w swych pieśniach jeden z największych rzymskich liryków Horacy. Motyw "exegi monumentum" (pomnik sobie stawiam trwalszy niż ze spiżu) zawarty w utworach Horacego to podstawa dla tych wszystkich koncepcji, które będą widziały w poecie osobę niezwykłą, ponad tłumami, tę, której talent i dzieło zapewnia nieśmiertelność. ...

Przeciwstawianie postaci artysty przyziemnej reszcie społeczeństwa ma tradycję niezwykle długą w historii literatury. Na dobra sprawę już w horacjańskim zawołaniu "Odi profanum vulgus" ("pogardzam niskim tłumem") rysuje się ideologiczny konflikt między twórcą a przeciętnymi ludźmi. Temat ten jest aktualny w każdym okresie, jednak w niektórych epokach ulega wyjaskrawieniu i przypisuje mu się wówczas większą wagę. Tak dzieje ...

Kazimierz Przerwa-Tetmajer - Liryka Miłosna. Erotyki Ja, kiedy usta... i Lubię, kiedy Kobieta... Do czasu, kiedy zaczął tworzyć Tetmajer, miłość w polskiej literaturze przedstawiana była albo w sposób sielankowy (renesans), albo sentymentalno-wzniosły (romantyzm). Wizja romantyczna – obecna w liryce miłosnej XIX w. – traktowała miłość jako uczucie wzniosłe, nieustannie idealizowany żywioł oczyszczający ...

Jeżeli spróbujemy odnaleźć obraz choroby w literaturze młodopolskiej, to z pewności na plan pierwszy wysunie się dekadencka "choroba wieku", odziedziczona po symbolistach francuskich, którzy odczuwali "spleen", znużenie spowodowane niewiarą w możliwość ocalenia upadającej kultury europejskiej. W ten sposób postrzegali też dalsze losy świata polscy poeci piszący w początkowej fazie okresu Młodej Polski, jak J. Kasprowicz, L. Staff, ...

Młoda Polska i romantyzm mówią o miłości innym językiem. Wszyscy pamiętamy romantycznych nieszczęśliwych kochanków - odtrąconych, niespełnionych, zawiedzionych kobietami, które stawiane na piedestałach i hołubione niczym królowe, okazywały się tej łaski jako istoty "wietrzne" i "puch marny" po prostu niegodne. Czym byłby romantyzm bez Kordianów i Konradów? Czym byłby romantyzm bez idealizowanych, a przecież demonicznych, ...

Cechą charakterystyczną okresów schyłkowych danych formacji kulturalnych jest występowanie tendencji dekadenckich, czyli postaw zniechęcenia, rozluźnienia obyczajowości, przekonania o słabości chylącej się ku upadkowi cywilizacji. Nie inaczej było pod koniec wieku XIX. Zweryfikowanie programów pozytywistycznych, upadek wiary w postęp, przeświadczenie o upadku wszelkich wartości, wreszcie niepewność wobec zbliżającego ...