W epoce Oświecenia w architekturze, rzeźbie, malarstwie i literaturze występowały trzy nurty: klasycyzm, rokoko i sentymentalizm. KLASYCYZM. Racjonalizm narzucał przekonanie, że w sztuce działają obiektywne prawa. Stąd też dominującym stylem epoki był klasycyzm (z łac. classicus – uczniowski, szkolny), który postulował naśladowanie wzorów antycznych. Oświeceni byli przekonani, że starożytni artyści wypracowali ...

Zanim wysiłki „oświeconych” reformatorów przybrały realny wymiar uchwał Konstytucji 3 Maja, trzeba było uzmysłowić szlachcie niebezpieczeństwa, wynikające z dotychczasowego kształtu ustrojowego Rzeczypospolitej. Ważną rolę w tym procesie odegrała prasa: „Monitor”, „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, „Dziennik Handlowy”, „Magazyn Warszawski”, „Gazeta Narodowa i Obca”, na których łamach publikowały najbardziej ...

POWIEŚĆ EDUKACYJNA. Pod wpływem idei racjonalizmu, empiryzmu i klasycyzmu powstała, nawiązująca do powiastek filozoficznych, powieść edukacyjna, w której zostały przedstawione losy głównego bohatera, zdobywającego wiedzę o świecie w czasie podróży. Ta odmiana powieści była wyrazem wiary człowieka oświecenia we wrodzone dobro, tkwiące w naturze ludzkiej, oraz realizacją przekonania, że człowiek jest „niezapisaną ...

W okresie oświecenia publicystyka przeżyła swój rozkwit, stając się ważnym elementem życia kulturalnego i politycznego kraju. Choć nie istniał jeszcze termin "publicystyka", to znane były już różne gatunki pisarstwa odnoszącego się do bieżących wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych. Rozwijały się one już w początkach czasów stanisławowskich, kiedy zaczęto wydawanie słynnego "Monitora", wzorowanego na czasopismach ...

Zwykle przyjmuje się, że tytuł utworu literackiego jest nieodłączną częścią tekstu, pewną informacją od autora sugerującą treść dzieła, mającą za zadanie zaintrygować czytelnika i przykuć jego uwagę, tak aby zechciał poznać zawartość książki. Tytuł może wskazywać, że treść utworu dotyczy głównie tytułowego bohatera (np. "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki"), może w sposób symboliczny nawiązywać do ...

ALEGORIA (gr. allégorein = mówić w przenośni, obrazowo) – obrazowe przedstawienie abstrakcyjnych pojęć, prawd lub wierzeń. Motyw alegoryczny posiada dwa znaczenia: dosłowne i przenośne, które są połączone w sposób trwały, precyzyjny, konwencjonalny, ustalony przez tradycję. Sens alegoryczny jest tylko jeden, nie ma tutaj miejsca na dowolną interpretację. Przykładem alegorii może być szkielet z kosą, stanowiący alegorię ...

Troska o losy ojczyzny to niewątpliwie najważniejsza wartość literatury i myśli politycznej staropolszczyzny. Pisarze od najdawniejszych wieków interesowali się sytuacją w kraju i na świecie – wiedzieli bowiem, że od losów ojczyzny uzależniony jest byt jej mieszkańców. Najpełniejsze odzwierciedlenie tych trosk w literaturze, przypada na "złoty wiek" kultury polskiej zwany renesansem. Mimo iż Polska nigdy wcześniej i nigdy ...