Adam Mickiewicz - "Oda do młodości". Utwór powstał w 1820 roku. W Wilnie bardzo szybko stał się wierszem-manifestem. Oda jest apostrofą młodości, której poeta przypisuje ogromną siłę. Młodość jest prawdziwą wartością, siłą, która ma wielki zasób uczuć. We wstępie utworu można odczytać pragnienie lotu, wzbicia się ponad ziemię bardzo wysoko. Ten lot dokonuje się w wyobraźni poety. Z wysokości obserwujemy Ziemię jako ...

"Operetka" Witolda Gombrowicza to kolejny utwór literacki, który podejmuje zagadnienie rewolucji. Wystarczy dla przypomnienia wymienić chociażby „Nie – Boską komedię” Zygmunta Krasińskiego czy też „Szewców” Witkacego. W utworze Gombrowicza rewolucyjny przewrót dokonuje się za sprawą byłego kamerdynera, który udaje hrabiego i nazywa siebie Hufnaglem. Opracował on plan rewolucji, która przebiegać ma w trzech fazach: – ...

Bohater wywodzący się z ludu, z jakim mamy w powieści Kraszewskiego do czynienia, nie był nową kreacją w literaturze okresu romantyzmu. Wystarczy tylko wskazać ballady Mickiewicza. Jednak Kraszewski poszedł dalej - ukazując inteligenta o chłopskim rodowodzie, autor wyprzedził o wiele lat epokę. Skoncentrował się na dziejach postaci, od okresu dzieciństwa zaczynając. Ukazał zmagania Ostapa Bondarczuka ze światem, uprzedzeniami klasowymi, ...

Zbigniew Herbert - "Pan Cogito – powrót". Wiersz ten pochodzi z tomu „Raport z oblężonego miasta i inne wiersze”. Stanowi przykład liryki pośredniej. Zbudowany jest z dwóch części. W pierwszej jest mowa o tym, że Pan Cogito postanowił wrócić na kamienne łono ojczyzny. Decyzja ta podyktowana została dwiema przyczynami. Jedna bierze się z przeświadczenia, że pytania z pozoru proste (comment allez-vous, wie geht’s, how are you) ...

Pan Tadeusz zaliczany jest do gatunku literackiego zwanego epopeją (eposem). Wielu badaczy tekstu Mickiewicza dowodzi, że stanowi on kompilacje różnych gatunków. Nie powinno to dziwić, gdyż poeta, jako artysta romantycznym, hołdował zasadzie synkretyzmu dzieła. Epopeja jest gatunkiem wywodzącym się ze starożytności, za jej ojca uznaje się Homera (autora Iliady i Odysei). Jest to utwór epicki, bardzo obszerny, pisany wierszem (w tradycji ...

Zbigniew Herbert - "Pieśń o bębnie". Wiersz pochodzi z tomu „Hermes, pies i gwiazda”. Herbert, operując po mistrzowsku ironią, wyraża krytyczny stosunek wobec zmian zachodzących w Polsce, wobec propagandy, której skutki ukazuje w wierszu. Podmiot utworu to jednocześnie świadek i uczestnik wydarzeń, o jakich mowa w tekście. Na wstępie ów podmiot stwierdza: "Odeszły pasterskie fletnie złoto miedzianych trąbek zielone ...

Liryki lozańskie - Polały się łzy. "Polały się łzy me czyste, rzęsiste, Na me dzieciństwo sielskie, anielskie, Na moją młodość górą i durną, Na mój wiek męski, wiek klęski; Polały się łzy me czyste, rzęsiste". Przejmujący liryk i chyba najkrótsza próba biografii romantycznego poety. Zdumiewa po raz kolejny oszczędność obrazowania poetyckiego u wieszcza, który opisywał w kilkudziesięciu wersach ...