Treny jako gatunek liryki znane były już w Grecji antycznej. Stanowiły rodzaj poezji elegijnej, żałobnej pisanej po śmierci wybitnych osób. Pieśni te opisywały smutek po zmarłym, wychwalały jego cnoty i zasługi. Tradycyjnie treny takie miały określoną budowę. Najpierw następował informacja, kto jest opłakującym, kto opłakiwanym i wyrażenie pochwały zmarłego, potem podkreślenie wielkości poniesionej ...

Bolesław Leśmian - "Urszula Kochanowska". Wiersz ten już poprzez tytuł jest wyraźnym i nie budzącym żadnych wątpliwości nawiązaniem do córki najwybitniejszego renesansowego twórcy i do cyklu trenów napisanych po jej śmierci. Leśmian ukazuje dziewczynkę w perspektywie pozaziemskiego istnienia, w niebie, gdzie prowadzi ona dialog z Bogiem. Jej największym pragnieniem jest, aby w niebie „wszystko było tak samo, jak tam – ...

Renesans to przede wszystkim humanizm, a humanizm to człowiek. Skąd więc Bóg w twórczości Jana Kochanowskiego, który tak barwne miał przecież życie i tak je ukochał? Los go nie oszczędzał, ale nie tu szukać przyczyn zainteresowania poety sprawami wiary. Przede wszystkim dla człowieka renesansu wiara w Boga była naturalna i wypływała z jego bezpośredniego doświadczania świata oraz związanych z nim estetycznych doznań. Jeżeli człowiek ...

Jan Kochanowski przywiązywał wielką wagę do swojej twórczości, uważając ją za ważną część życia. O tym, jakie znaczenie miała dla niego poezja, którą tworzył, mówił w Pieśni XXIV, zaczynającej się słowami "Niezwykłym i nie lada piórem opatrzony...". Twierdził, jak Horacy w odzie "Exegi monumentum", że jego poezja zapewni mu sławę wśród potomnych i pozwoli mu żyć wiecznie w jego dziełach. Prosił Muzy, aby uwieczniły ...

Zanim przejdziemy do rozważań nad powiązaniami twórczości Jana Kochanowskiego i antyku, powinniśmy zastanowić się nad ewenementem, jakim jest kultura starożytna, która wzbudzała podziw i chęć naśladowania u Europejczyków piętnastego i szesnastego wieku i pozostała do dzisiaj źródłem artystycznej i filozoficznej inspiracji. Należy pokrótce zdefiniować pojęcie "myśli antycznej", która zdominowała okres renesansu. ...

"Treny" są ostatnim wielkim dziełem Jana Kochanowskiego, które powstały znacznie później niż "Fraszki", "Pieśni", "Odprawa połów greckich" i "Psałterz Dawidów". Są one najbardziej osobistym utworem poety, w którym prywatne przeżycie zyskało wymiar ogólny – refleksja nad postawą człowieka doświadczonego przez los. W "Trenach" najpełniej syntetyzuje się problematyka moralna i filozoficzna twórczości Kochanowsk ...

Filozofia znaczy upodobanie mądrości i jest dążeniem do poznania ogólnych prawd rządzących człowiekiem i jego poglądami na świat. Filozofią Jana Kochanowskiego jest stoicyzm stworzony przez Zenona z Kition i epikureizm, tj. zasady Epikura z Samos. Poeta jako miłośnik i znawca literatury starożytnej wzoruje się na Horacym. Stoicyzm polega na zachowaniu równowagi duchowej, czyli na obojętności wobec przyjemności i bólu. ...