PIEŚŃ - to najstarszy gatunek poezji lirycznej. Niegdyś pieśni były trwale związane z muzyką, śpiewano je podczas obrzędów, świąt. Horacy uczynił z nich samodzielną formę literacką, właśnie do jego dokonań odwoływał się Jan Kochanowski. Wyróżnia się różne typy pieśni, np. miłosne, biesiadne, pochwalne. Mają one stałe zasady budowy: jednakową liczbę sylab w wersach, podział na strofy. Są utworami regularnymi, ...

Treny jako gatunek liryki znane były już w Grecji antycznej. Stanowiły rodzaj poezji elegijnej, żałobnej pisanej po śmierci wybitnych osób. Pieśni te opisywały smutek po zmarłym, wychwalały jego cnoty i zasługi. Tradycyjnie treny takie miały określoną budowę. Najpierw następował informacja, kto jest opłakującym, kto opłakiwanym i wyrażenie pochwały zmarłego, potem podkreślenie wielkości poniesionej ...

Bolesław Leśmian - "Urszula Kochanowska". Wiersz ten już poprzez tytuł jest wyraźnym i nie budzącym żadnych wątpliwości nawiązaniem do córki najwybitniejszego renesansowego twórcy i do cyklu trenów napisanych po jej śmierci. Leśmian ukazuje dziewczynkę w perspektywie pozaziemskiego istnienia, w niebie, gdzie prowadzi ona dialog z Bogiem. Jej największym pragnieniem jest, aby w niebie „wszystko było tak samo, jak tam – ...

Różne obrazy wsi pojawiały się w literaturze polskiej już od czasów renesansu, zwłaszcza że społeczeństwo polskie żyło od najdawniejszych czasów właśnie na wsiach i w dworkach ziemiańskich, a więc krajobraz polskiej prowincji był jakby naturalną scenerią utworów literatury staropolskiej. Obrazy wsi w literaturze polskiej ewoluowały – od wizji sielankowych, arkadyjskich, przez realistyczne, po ujęcia naturalistyczne w końcu XIX wieku. ...

Pisarze renesansu byli zazwyczaj ludźmi wykształconymi, a jeśli nawet nie zdobyli gruntownego wykształcenia, to sami uzupełniali swą wiedzę czytając pisma filozofów i artystów epoki starożytnej. To właśnie powrót do ideałów i wątków literatury antycznej był głównym źródłem inspiracji dla pisarzy epoki odrodzenia. Dlatego też w dziełach renesansowych odnaleźć możemy liczne refleksje autotematyczne, nawiązujące do ...

Renesans to przede wszystkim humanizm, a humanizm to człowiek. Skąd więc Bóg w twórczości Jana Kochanowskiego, który tak barwne miał przecież życie i tak je ukochał? Los go nie oszczędzał, ale nie tu szukać przyczyn zainteresowania poety sprawami wiary. Przede wszystkim dla człowieka renesansu wiara w Boga była naturalna i wypływała z jego bezpośredniego doświadczania świata oraz związanych z nim estetycznych doznań. Jeżeli człowiek ...

Jan Kochanowski przywiązywał wielką wagę do swojej twórczości, uważając ją za ważną część życia. O tym, jakie znaczenie miała dla niego poezja, którą tworzył, mówił w Pieśni XXIV, zaczynającej się słowami "Niezwykłym i nie lada piórem opatrzony...". Twierdził, jak Horacy w odzie "Exegi monumentum", że jego poezja zapewni mu sławę wśród potomnych i pozwoli mu żyć wiecznie w jego dziełach. Prosił Muzy, aby uwieczniły ...