Kazimierz Przerwa-Tetmajer - "Evviva l’arte". Wiersz ten nie jest wolny od goryczy, lecz tym razem ma ona nieco inne podłoże. Podmiot wypowiada się w imieniu artystów, którzy w ówczesnym świecie cierpią nędzę i głód, a którzy są przeciwieństwem ludzi hołdujących wartościom materialnym przez poetę nazwanych nędznym narodem filistrów. Celem artystów obdarzonych przez Stwórcę talentem jest sława. Ich cechą zaś świadomość ...

Kazimierz Przerwa-Tetmajer - "Ja, kiedy usta...". Utwór ten reprezentuje lirykę miłosną. Miłość jawi się tutaj z jednej strony jako wyraz żądzy użycia, ale także jako forma ucieczki od otaczającego świata, jako próba zapomnienia o złu, miernocie. Podmiot jest jednak świadom, iż miłość przynosi tylko chwilowe zapomnienie. Stąd określenie śmierci jako błogosławionej i żal towarzyszący podmiotowi, kiedy przemija miłosne ...

Kazimierz Przerwa-Tetmajer - "Koniec wieku XIX". Utwór bywa nazywany manifestem polskiego dekadentyzmu. Jest tekstem głęboko pesymistycznym. Ukazuje sylwetkę człowieka końca wieku, pogrążonego w pesymizmie, nie znajdującego oparcia w żadnym systemie wartości, udręczonego życiem. Poeta wymienia dziesięć różnorakich form odnoszących się do światopoglądu i aktywności duchowej człowieka (m.in. religię, ideę, wzgardę, ...

Kazimierz Przerwa-Tetmajer - "Na Anioł Pański". Wiersz ma budowę klamrową. Strofa, która rozpoczyna i kończy tekst pełni jednocześnie funkcję refrenu i występując jeszcze dwukrotnie w utworze, oddziela obecne w nim cztery obrazy. Refren stanowi oprawę tekstu, posiada walory muzyczne, a przy tym wyraźnie kształtuje nastrój wiersza. Omawiany wiersz jest przykładem liryki pośredniej. Autor dla wyrażenia określonych stanów ...

Kazimierz Przerwa-Tetmajer "Nie wierzę w nic...". Wiersz jest przykładem liryki bezpośredniej. Napisany w duchu dekadentyzmu odzwierciedla nastroje człowieka końca wieku. Szczególnie wyeksponowana została bierność podmiotu lirycznego, o której mówią pierwsze wersy wiersza: „Nie wierzę w nic, nie pragnę niczego na świecie, Wstręt mam do wszystkich czynów, drwię z wszelkich zapałów” W dalszej części ...

Młoda Polska jest okresem buntu przeciw utartym schematom i konwencjom, a jednocześnie na nich się opiera. W tym okresie powstały nowe kierunki w sztuce i zostały wykreowane nowe postawy moralne. Koniec XIX wieku niesie ze sobą zmianę sposobu myślenia i postrzegania świata. Kryzys myśli filozoficznej i estetycznej ma duży wpływ na sztukę i literaturę. Wśród artystów budzi się poczucie bezsensowności. I w takiej atmosferze powstają nowe ...

Kazimierz Przerwa-Tetmajer - "Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej". W utworze tym widać często obecny w poezji twórców Młodej Polski motyw przyrody tatrzańskiej. W ukazaniu urody świata poeta wykorzystał charakterystyczną dla impresjonizmu grę światła, jak również kolorystykę, w której dominują barwy pastelowe, co widać choćby w słowach: „Taki tam spokój... Na gór zbocza światła się zlewa mgła przezrocza, ...